در دنیای سئو، همه تلاش می کنند که صفحات سایت در نتایج جستجوی گوگل رتبههای بالاتری را کسب کنند. اما گاهی اوقات بدون اینکه متوجه باشیم، با تولید حجم زیادی از محتوا درباره یک موضوع خاص، عملاً رقابت داخلی ایجاد کرده و به نوعی خودمان را رقیب خود میکنیم! این اتفاق که در اصطلاح سئویی به آن «کنیبالیزیشن» گفته میشود، میتواند تأثیر منفی بر عملکرد سایت داشته باشد. در این قسمت از مقاله از سایت سئو کندو، روشهای شناسایی و رفع این مشکل را بررسی خواهیم کرد.
کنیبالیزیشن یا همخواری چیست؟
کنیبالیزیشن زمانی اتفاق میافتد که چندین صفحه در یک وبسایت برای یک کلمه کلیدی یا موضوع مشابه بهینهسازی شوند. این مسئله باعث میشود گوگل نتواند تصمیم بگیرد کدام صفحه را در نتایج جستجو نمایش دهد. این باعث میشود که هیچکدام از صفحات به درستی رتبه نگیرند و در نهایت شانس شما برای دیده شدن کاهش یابد.
یک مثال ساده:
فرض کنید در سایت خود دو مقاله درباره “افزایش سرعت سایت” دارید؛ یکی با عنوان «۱۰ روش برای افزایش سرعت سایت وردپرس» و دیگری «افزایش سرعت سایت در کمتر از ۵ دقیقه». اگر هر دو مقاله روی کلمه کلیدی “افزایش سرعت سایت” تمرکز داشته باشند، گوگل دچار سردرگمی میشود و ممکن است جایگاه هیچ کدام از صفحات خوب نباشد.
نقل قول از https://backlinko.com/keyword-cannibalization:
Keyword cannibalization is an SEO issue that happens when multiple pages on your website target the same or similar keywords and fulfill a similar search intent.
کنیبالیزیشن کلمات کلیدی یک مشکل سئو است و زمانی اتفاق میافتد که چندین صفحه در وبسایت شما کلمات کلیدی یکسان یا مشابهی را هدف قرار میدهند و یک هدف جستجوی مشابه را دنبال میکنند.
چرا کنیبالیزیشن برای سئو مضر است؟
کنیبالیزیشن باعث میشود:
- نرخ کلیک (CTR) کاهش یابد.
- اعتبار دامنه در آن موضوع خاص ضعیف شود.
- گوگل نتواند محتوای اصلی را تشخیص دهد.
- صفحات جایگاه پایداری در نتایج جستجو نداشته باشند.
روشهای تشخیص کنیبالیزیشن
برای تشخیص همپوشانی کلمات کلیدی، چند راهکار ساده و موثر وجود دارد:
۱. جستجوی دستی در گوگل
کلمه کلیدی مورد نظر را به این صورت در گوگل جستجو کنید:
site:example.com افزایش سرعت سایت
اگر چند صفحه از سایت شما برای آن کلمه ظاهر شد، احتمال کنیبالیزیشن وجود دارد.
۲. استفاده از Google Search Console
در قسمت “Performance”، ببینید کدام صفحات برای یک کلمه کلیدی بازدید و کلیک دریافت میکنند. اگر چند URL برای یک کوئری ظاهر شوند، نشانه کنیبالیزیشن است.
۳. استفاده از ابزارهای سئو
ابزارهایی مانند Ahrefs، SEMrush یا Screaming Frog میتوانند به صورت دقیق صفحات مشابه با کلمات کلیدی هم پوشان را شناسایی کنند.
راهکارهای رفع مشکل کنیبالیزیشن
خوشبختانه کنیبالیزیشن قابل اصلاح است. در ادامه چند روش مهم و مؤثر را معرفی میکنیم:
۱. ادغام محتوا (Content Merging)
اگر دو یا چند مقاله درباره موضوع مشابه دارید، آنها را ترکیب کرده و یک مقاله جامعتر بسازید. سپس بقیه صفحات را به مقاله نهایی ریدایرکت 301 کنید.
۲. مشخص کردن صفحه اصلی با تگ Canonical
در صورتی که نیاز دارید چند صفحه با محتوای مشابه وجود داشته باشند، از تگ کنونیکال استفاده کنید تا به گوگل اعلام شود کدام صفحه اصلی است.
۳. بهروزرسانی و بهینهسازی یکی از صفحات
گاهی بهتر است یکی از صفحات را کامل تر کرده و دیگر صفحات را حذف یا ریدایرکت کنید تا تمرکز روی یک صفحه باشد.
۴. تغییر تمرکز کلمات کلیدی
اگر موضوع کلی صفحات مشابه است، اما میتوان تفاوتهایی بین آنها ایجاد کرد، کلمات کلیدی هر صفحه را منحصر بهفرد و تخصصیتر انتخاب کنید. مثلاً یکی از صفحات را روی «افزایش سرعت سایت وردپرس» و دیگری را روی «افزایش سرعت فروشگاه اینترنتی» هدفگذاری کنید.
چگونه از بروز کنیبالیزیشن در آینده جلوگیری کنیم؟
برای اینکه دوباره دچار این مشکل نشوید:
- قبل از نوشتن مقاله، تحقیق کلمات کلیدی انجام دهید.
- یک تقویم محتوایی داشته باشید و موضوعات تکراری تولید نکنید.
- برای هر موضوع مهم فقط یک صفحه قوی ایجاد کنید.
- سایت خود را به صورت دورهای بررسی و بهینهسازی کنید.
سخن آخر
کنیبالیزیشن یکی از چالشهای رایج در سئو است که بسیاری از سایتها بدون اطلاع از آن، با تولید محتوای زیاد و مشابه، خود را از رقابت در نتایج جستجو عقب میاندازند. با شناسایی این صفحات و اصلاح ساختار محتوایی، میتوانید قدرت سئوی سایت را متمرکز کرده و به جای رقابت با خود، به رقبای واقعی خود غلبه کنید.
سوالات متداول
۱. کنیبالیزیشن بیشتر در چه نوع سایتهایی اتفاق میافتد؟
معمولاً در سایتهایی که تولید محتوای زیاد دارند (مثل وبلاگها، فروشگاههای اینترنتی یا سایتهای خبری)، احتمال کنیبالیزیشن بیشتر است.
در بیشتر موارد بله، اما در برخی موارد خاص، گوگل ممکن است صفحات مشابه را به خوبی مدیریت کند. با این حال بهتر است همیشه یک صفحه اصلی و قوی برای هر کلمه کلیدی داشته باشید.
صفحهای که کاملترین محتوا، بیشترین بازدید یا بکلینک دارد، معمولاً گزینه بهتری برای حفظ به عنوان صفحه اصلی است.
تگ canonical به گوگل کمک میکند تا صفحه اصلی را تشخیص دهد، اما اگر صفحات دیگر محتوای مشابه و ضعیفتری دارند، بهتر است آنها را ادغام یا ریدایرکت کنید.
این زمان بستگی به اعتبار دامنه و سرعت ایندکس شدن صفحات دارد، اما معمولاً بین چند روز تا چند هفته زمان میبرد.
بله، Google Search Console و ابزارهایی مثل Screaming Frog (نسخه رایگان محدود) میتوانند برای بررسی همپوشانیها مفید باشند.